Namazda, Kur'ân'da düzenlendiği gibi sûrelerin tertibine uymak
sünnettir. Bunun müstehab olduğunu söyliyenler de var. O halde birincilere göre,
birinci rek'atte okuduğu sûreden önce geleni ikinci rek'atte okumak mekruhtur.
Âyetler arasındaki tertibe böylece riâyet gerekir. Bir rek'atte birkaç âyet
okurken, sıra ve tertibi atlamak, yani bir âyet okuduktan sonra bir ya da birkaç
âyet atlıyarak başka bir âyet okursa, bunda kerahet var diyenler olduğu gibi,
bir beis yoktur, diyenler de var. Hüküm, tamamen sûreler hakkındaki gibidir.
(El-Muhit / Serahsi - Fetâvâ-yi Hindiyye.)
Bütün bu söylenenler farz namazlarla ilgilidir. Sünnet ve nafile
namazlarda ise belirtilen tertibe riâyete gerek yoktur. Nasıl kolayına gelirse
öyle okur.
Ancak farz namazdan belirtilen tertibe riâyet unutulur veya dil
öylece kayıp takdim ve te'hir şeklinde kıraate başlarsa, bunu değiştirmesine
gerek yoktur, başladığı gibi devam edip bitirir ve bundan dolayı yanılma secdesi
de gerekmez. Çünkü böyle yapmakla sadece bir müstehab ya da sünnet terkedilmiş
sayılır. (Ez-Zahîre / Taceddin.)
Al-i İmrân sûresini okumak isterken dili Bakara sûresine kayıp
bir ya da iki âyet okudukan sonra bunu değiştirmek isterse kerahet işlemiş olur.
Hattâ bir iki kelime okuduktan sonra bile değiştirmenin mekruh olduğu görüşü
ağırlık kazanmıştır. Fetva buna göredir. Açıklamalar da buna göre
yapılacaktır.
Kıraati bitirdikten sonra rükû'a gitmek isterken, henüz eğilmeden
birkaç âyet daha okumak isterse, bunda bir beis yoktur. Ama eğildikten sonra
dönüp ilave okuması mekruhtur.( Fetâvâ-yi Hindiyye - EI-Hulasa.)
Namazda bir rek'atte sadece Fâtiha'yı veya hem onu hem de bir ya
da iki âyeti okumakla yetinirse, kerahet işlemiş olur. Ne var ki zammı sûrenin
kasden terkedilmesi, vacibi terk olduğundan namazın iadesi gerekir. Unutularak
terkedilirse, yanılma secdesi yapılır. (El-Muhit / Radıyüddin Serahsî.)
Nitekim bu konuda yapılan sahih rivayette, Ebû Katade diyor
ki:
«Resûlillah (asm) Efendimiz öğle ikindi ve sabah namazlarında ilk
iki rek'atte hem Fâtiha'yı, hem birer sûre okurdu. Öğle, ikindi ve yatsıda son
iki rek'atte sadece Fâtiha'yı okumakla yetinirdi. Çoğu kez okuduğu sûreleri
işitebiliyorduk. Birinci rek'atte kıraati ikinciye nisbeten uzun tutardı.»
(1)
Namazların Fatiha sûresinden sonra, bir miktar daha Kur'an
okunması gereken rekatlarında tam bir sûre okunması daha faziletlidir. Bununla
beraber bir sûrenin bir kısmı bir rekatta, diğer kısmı da öteki rekatta
okunabilir, bunda kerahet yoktur.
Namazın bir rekatinde bir sûrenin sonunu, diğer rekatinde de
başka bir sûrenin sonunu okumak, sahih olan görüşe göre mekruh değildir.
Namazın bir rekatinde bir sûrenin başından veya ortasından, diğer
rekatinde de başka bir sûrenin başından veya sonundan okumakta veya kısa bir
sûre okumakta kerahet yoktur. Fakat iyisi, bir zaruret olmadıkça böyle
okumamaktır.
Namazın bir rekatında bir sûre, diğer rekatında da arada iki veya
daha ziyade bulunmak üzere aşağıya doğru başka bir sûre okunması mekruh
değildir. Fakat arada bir sûrenin bulunması mekruhtur. Ancak terk edilen bu
sûre, önce okunan sûreden en az üç âyet miktarı uzun bulunuyorsa mekruh
olmaz.
Namazda bir sûrenin bir âyetinden arada en az iki âyet bulunmak
üzere diğer âyetine geçmek mekruh değildir. Fakat iyisi, bir zaruret olmadıkça
geçmemektir.
Bir rekatta iki sûreyi toplayarak okumakta kerahet yoktur. Ancak
arada bir veya birkaç sûre bırakılmış olursa mekruh olur. Bununla beraber farz
namazlarda böyle iki sûrenin bir rekatta toplanmaması daha iyidir.
Zaruret olmadıkça, bir rekatta bir âyetten diğer âyete geçmek
mekruhtur. Aralarında üç âyet dahi bulunsa böyledir. Eğer yanılarak böyle bir
geçiş yapılmış olur da sonra hatırlanırsa, bu âyetler sıraları üzere yeniden
okunur.
Bir namazda bir âyet-i kerime tekrarlansa veya bir sûre bir
rekatta iki defa okunsa veya bir sûre iki rekatta da okunsa bakılır: Eğer yalnız
başına kılınan bu namaz bir nafile namaz ise mekruh olmaz. Fakat farz namaz ise,
unutmak veya başka bir sûre bilmemek gibi bir özür bulunmadıkça mekruh olur.
Birinci rekatta "Nas" sûresi okunsa, ikinci rekatta da bu sûrenin
okunması uygun olur. Çünkü tekrar etmek, geriye dönüp okumaktan daha iyidir.
Ancak hatim ile namaz kılan bir kimse, birinci rekatta "Muavvizeteyn" surelerini
okumuş ise, ikinci rekatta Fatiha'dan sonra Bakara sûresinden bir miktar
okur.
İkinci rekatta, birinci rekatta okunan sûrenin üstündeki sûreyi
okumak mekruhtur. Kasden yapılmazsa mekruh olmaz. Bununla beraber okunmaya
başlanmış ise terk edilmemelidir. Bunun nafile namazlarda mekruh olmayacağını
söyleyenler de vardır.
Farz namazlarla nafile namazlarda, ikinci rekatları birinci
rekatlardan uzun yapmak mekruhtur. Fakat nafilelerde üçüncü rekatları birinci ve
ikinci rekatlardan uzun tutmakta kerahet yoktur. Çünkü nafilelerde her iki rekat
müstakil bir namaz sayılır.
Namazda sünnet miktarı Kur'an okunduktan sonra, insanda bir
tutukluk (ve şaşırma) olursa, hemen rükua gitmeli, başka bir âyete veya sûreye
geçmemelidir. Fakat henüz sünnet miktarı okumamışsa, başka bir yere geçmesinde
kerahet olmaz.
Kur'an-ı Kerim, farz namazlarda yavaşça ve harfleri belirterek
okunmalı. Teravih namazlarında ise, yavaş ve sür'atli okuyuş arasında bir kıraat
yapmalıdır. Diğer gece namazlarında sür'atle okunabilir. Fakat mana
anlaşılabilecek şekilde olmalı ve tecvid hatası bulunmamalıdır.
(1) bk. Buharı - Müslim - Ebû Dâvud - Fıkhü's-Sünne. Celal
Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 1/272-273.
Sorularla islamiyet
Namazda sureler sırasına göre okunmadığı zaman sehiv secdesi
gerekmez.
İkinci rek'atta, ilk rek'atta okuduğu sûre ve âyetin üstündeki
sûre ve âyeti okumak namazı bozmaz, ancak mekruhtur. Aynı şekilde birinci ve
ikinci rek'atta okuduğu iki sûre arasını, sadece bir sûre ile ayırmak da
mekruhtur. Meselâ birinci rek'atta Fîl sûresini, ikinci rek'atte de Mâûn
sûresini okumak gibi. Arada Îlâf sûresi atlanmıştır. Kerahetten kurtulmak için,
arada en az iki sûre bırakmalıdır.
Namazların Fatiha sûresinden sonra, bir mikdar daha Kur'ân
okunması gereken rekâtlarında tam bir sûre okunması daha faziletlidir. Bununla
beraber bir sûrenin bir kısmı bir rekâtta, diğer kısmı da öteki rekâtta
okunabilir, bunda kerahet yoktur.
Namazın bir rekâtinde bir sûrenin sonunu, diğer rekâtinde de
başka bir sûrenin sonunu okumak, sahih olan görüşe göre mekruh değildir.
Namazın bir rekâtinde bir sûrenin başından veya ortasından, diğer
rekâtinde de başka bir sûrenin başından veya sonundan okumakta veya kısa bir
sûre okumakta kerahet yoktur. Fakat iyisi, bir zaruret olmadıkça böyle
okumamaktır.
Namazın bir rekâtında bir sûre, diğer rekâtında da arada iki veya
daha ziyade bulunmak üzere aşağıya doğru başka bir sûre okunması mekruh
değildir. Fakat arada bir sûrenin bulunması mekruhtur. Ancak terk edilen bu
sûre, önce okunan sûreden en az üç âyet mikdarı uzun bulunuyorsa mekruh
olmaz.
Namazda bir sûrenin bir âyetinden arada en az iki âyet bulunmak
üzere diğer âyetine geçmek mekruh değildir. Fakat iyisi, bir zaruret olmadıkça
geçmemektir.
Bir rekâtta iki sûreyi toplayarak okumakda kerahet yoktur. Ancak
arada bir veya birkaç sûre bırakılmış olursa mekruh olur. Bununla beraber farz
namazlarda böyle iki sûrenin bir rekâtta toplanmaması daha iyidir.
Zaruret olmadıkça, bir rekâtta bir âyetten diğer âyete geçmek
mekruhtur. Aralarında üç âyet dahi bulunsa böyledir. Eğer yanılarak böyle bir
geçiş yapılmış olur da sonra hatırlanırsa, bu âyetler sıraları üzere yeniden
okunur.
Namazda Kur'ân okunurken bir âyet yerine başka bir âyet okunsa
bakılır: Eğer tam bir duraklama ile durduktan sonra başka âyete başlanmışsa,
namaz bozulmaz.
Bir namazda âyet-i kerîme tekrarlansa veya bir sûre bir rekâtta
iki defa okunsa veya bir sûre iki rekâtta da okunsa bakılır: Eğer yalnız başına
kılınan bu namaz bir nafile namaz ise mekruh olmaz. Fakat farz namaz ise,
unutmak veya başka bir sûre bilmemek gibi bir özü bulunmadıkça mekruh olur.
Birinci rekâtta "Nas" sûresi okunsa, ikinci rekâtta da bu sûrenin
okunması uygun olur. Çünkü tekrar etmek, geriye dönüp okumaktan daha iyidir.
Ancak hatim ile namaz kılan bir kimse, birinci rekâtta "Muavvizeteyn" sûrelerini
okumuş ise, ikinci rekâtta Fatiha'dan sonra Bakara sûresinden bir mikdar
okur.
İkinci rekâtta, birinci rekâtta okunan sûrenin üstündeki sûreyi
okumak mekruhtur. Kasden yapılmazsa mekruh olmaz. Bununla beraber okunmaya
başlanmış ise terk edilmemelidir. Bunun nafile namazlarda mekruh olmayacağını
söyleyenler de vardır.
Sırasıyla Kuran sureleri:
2.Bakara
3.Âl-i İmrân
4.Nisâ
5.Mâide
6.En'am
7.Âraf
8.Enfâl
9.Tevbe
10.Yûnus
11.Hûd
12.Yûsuf
13.Râd
14.İbrahim
15.Hicr
16.Nahl
17.İsrâ
18.Kehf
19.Meryem
20.Tâ-hâ
21.Enbiyâ
22.Hacc
23.Mü'minûn
24.Nûr
25.Furkân
26.Şuarâ
27.Neml
28.Kasas
29.Ankebût
30.Rûm
31.Lokman
32.Secde
33.Ahzâb
34.Sebe
35.Fâtır
36.Yâsîn
37.Sâffat
38.Sâd
39.Zümer
40.Mü'min
41.Fussilet
42.Şûrâ
43.Zuhruf
44.Duhân
45.Câsiye
46.Ahkaf
47.Muhammed
48.Fetih
49.Hucurat
50.Kaf
51.Zâriyât
52.Tûr
53.Necm
54.Kamer
55.Rahmân
56.Vâkıa
57.Hadîd
58.Mücâdele
59.Haşr
60.Mümtahine
61.Saff
62.Cum'a
63.Münâfikûn
64.Teğabûn
65.Talâk
66.Tahrîm
67.Mülk
68.Kalem
69.Hâkka
70.Meâric
71.Nûh
72.Cin
73.Müzzemmil
74.Müddessir
75.Kıyâmet
76.İnsân
77.Mürselât
78.Nebe
79.Nâziât
80.Abese
81.Tekvir
82.İnfitâr
83.Mutaffifîn
84.İnşikak
85.Burûc
86.Târık
87.A'lâ
88.Ğâşiye
89.Fecr
90.Beled
91.Şems
92.Leyl
93.Duhâ
94.İnşirâh
95.Tîn
96.Alak
97.Kadir
98.Beyyine
99.Zilzâl
100.Adiyât
101.Kâri
102.Tekâsür
103.Asr
104.Hümeze
105.Fil
106.Kureyş
107.Mâun
108.Kevser
109.Kâfirûn
110.Nasr
111.Leheb
112.İhlâs
113.Felak
114.Nâs
Sorularla islamiyet
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder